pewne komunikaty skłaniają nas do mówienia w sposób nieprzyjemny i szkodliwy dla nas samych i dla innych ludzi
Dlaczego tak się dzieje? Otóż używając niektórych sformułowań przestajemy rozmawiać wprost, a zaczynamy manipulować odgrywając rolę ofiary, stosujemy przemoc wchodząc w rolę agresora albo zaczynamy urabiać innych na swoje kopyto udając wybawcę (przecież robimy to dla ich dobra, nieważnego że tak naprawdę sami chcemy na ich "przemianie" skorzystać). Ofiara, agresor i wy-bawca - to trzy role tak zwanego trójkąta dramatycznego, o którym wkrótce napiszę więcej.
Bardzo
istotne, by nauczyć się dostrzegać te sytuacje i unikać ich świadomie. To pierwszy etap zmiany nawyków komunikacyjnych i pierwszy krok do zmiany.
W tabelce znajdziesz przykłady komunikatów blokujących porozumienie. Czasami nazywa się je popychaczami, bo kiedy ich używasz, albo ktoś używa ich w stosunku do ciebie, to intencją mówiącego jest szybciej "popchnąć" drugą osobę do zrobienia czegoś, na czym mówiącemu zależy. Niestety taka forma proszenia o zmianę tylko zwiększa opór rozmówcy i działa odwrotnie do zakładanej intencji. Ludzie stają bardziej niechętni do zrobienia tego, czego od nich się oczekuje niż byli z a n i m tak się do nich zwrócono. A jeżeli ugną się i zrobią to, co komunikat sugeruje - zrobią to pod wpływem wstydu, strachu lub poczucia winy, na których nigdy nie zbuduje się zdrowych i satysfakcjonujących relacji.
mechanizmy, które uniemożliwiają porozumiewanie się wprost
|
przykłady użycia
|
osądy moralne
które głównie służą do informowania o tym, co jest z kimś "nie
tak” i że z punku widzenia mówiącego należy to jak najszybciej zmienić, żeby
postępować w sposób, jaki mówiący uznaje za jedynie słuszny
jesteś leniem, jesteś zbyt naiwna, jesteś lewakiem, nie lubisz mnie,
źle to robisz, nigdy się nie starasz, itp.
schemat:
ja to wiem dobrze i powiem ci, jaka(i) jesteś
|
Gdybyś tylko był bardziej
solidny (osąd), mógłbyś osiągać całkiem dobre wyniki
Pani jest wystarczająco inteligentna (osąd), żeby sobie z tym poradzić
Gdybyś się bardziej postarała (osąd – w domyśle: za mało się starasz), nie byłoby powodu do
awantury
|
porównywanie
które głównie służą do wykazania, że są lepsi i gorsi i że mówiący chciałby,
żeby ktoś zachowywał się tak jak ci, których on uznaje za lepszych
tamta ekipa zrobiła to samo w dwa dni, a wy już grzebiecie się
tydzień; Kasia nigdy się nie spóźnia, chociaż mieszka dalej niż ty; jej
dzieci są po prostu lepiej wychowane (w domyśle: niż twoje)
schemat:
uważam, że inni to robią lepiej, a z tobą jest coś nie tak
|
Zrobiłeś się tak arogancki, jak nasz szef (porównanie)
Pan jest bardziej doświadczony niż pana kolega z działu (porównanie – w domyśle: jesteś
lepszy - on tak nie potrafi albo nie chce)
Pani poprzedniczka jakoś mogła pogodzić udział w dwóch projektach (porównanie
– w domyśle: jesteś gorsza - ty tak nie potrafisz albo nie chcesz)
|
wypieranie się odpowiedzialności za własne czyny i słowa
które głównie służy do tego, żeby udawać, że samemu nie wybrało się tego,
co się zrobiło lub właśnie robi
schemat:
ktoś lub coś wpłynęło na moje zachowanie, więc to coś lub ten ktoś
odpowiada za to co ja robię, a nie ja
|
Wasz stosunek do porządku w domu wpędza mnie do grobu
(Wypieranie się odpowiedzialności za stan własnych nerwów)
Chciałabym umieć się z
dogadać się z szefem bez ukrywania pewnych spraw, ale to tyran, który
nie jest w stanie zrozumieć podwładnego (Wyparcie się odpowiedzialności
za swój udział w relacji + ocena)
|
stawianie żądań
które głównie służy zmuszeniu do zachowań, na jakich zależy mówiącemu,
nawet jeżeli udaje, że ładnie prosi
schemat:
zrobisz tak, jak ja chcę albo będzie źle
|
Proszę cię, żebyś naprawił swoje relacje z tym klientem, bo w przeciwnym razie nie masz co marzyć o awansie
(Żądanie udające prośbę)
Proszę, jeśli naprawdę jestem
dla ciebie ważna, pojedźmy w tym roku w góry (Żądanie udające prośbę)
|
Komentarze
Prześlij komentarz